👈حدَّثَنِي جَمَاعَةٌ ، عَنْ أَبِي غَالِبٍ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ اَلزُّرَارِيِّ ، عَنْ خَالِهِ ، عَنِ اَلْأَشْعَرِيِّ ، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ ، عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ ، عَنْ دَاوُدَ ، عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ شُعَيْبٍ ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ (عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ) قَالَ: لَمَّا زَوَّجَ رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) فَاطِمَةَ عَلِيّاً (عَلَيْهِمَا اَلسَّلاَمُ)... قَالَ عَلِيٌّ (عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ) : ثُمَّ قَالَ لِي رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) : يَا عَلِيُّ ، اِصْنَعْ لِأَهْلِكَ طَعَاماً فَاضِلاً. ثُمَّ قَالَ: مَا عِنْدَنَا اَللَّحْمُ وَ اَلْخُبْزُ، وَ عَلَيْكَ اَلتَّمْرُ وَ اَلسَّمْنُ، فَاشْتَرَيْتُ تَمْراً وَ سَمْناً، فَحَسَرَ رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) عَنْ ذِرَاعِهِ وَ جَعَلَ يَشْدَخُ اَلتَّمْرَ فِي اَلسَّمْنِ حَتَّى اِتَّخَذَهُ خَبِيصاً وَ بَعَثَ إِلَيْنَا كَبْشاً سَمِيناً فَذُبِحَ وَ خَبَزَ لَنَا خُبْزاً كَثِيراً، ثُمَّ قَالَ لِي رَسُولُ ۀاَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) : اُدْعُ مَنْ أَحْبَبْتَ، فَأَتَيْتُ اَلْمَسْجِدَ وَ هُوَ مُشْحَنٌ بِالصَّحَابَةِ ، فَاسْتَحْيَيْتُ أَنْ أُشْخِصَ قَوْماً وَ أَدَعَ قَوْماً، ثُمَّ صَعِدْتُ عَلَى رَبْوَةٍ هُنَاكَ، وَ نَادَيْتُ: أَجِيبُوا إِلَى وَلِيمَةِ فَاطِمَةَ ، فَأَقْبَلَ اَلنَّاسُ أَرْسَالاً، فَاسْتَحْيَيْتُ مِنْ كَثْرَةِ اَلنَّاسِ وَ قِلَّةِ اَلطَّعَامِ، فَعَلِمَ رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) مَا تَدَاخَلَنِي فَقَالَ: يَا عَلِيُّ ، إِنِّي سَأَدْعُو اَللَّهَ بِالْبَرَكَةِ. قَالَ عَلِيٌّ (عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ) : وَ أَكَلَ اَلْقَوْمُ عَنْ آخِرِهِمْ طَعَامِي، وَ شَرِبُوا شَرَابِي، وَ دَعَوْا لِي بِالْبَرَكَةِ، وَ صَدَرُوا وَ هُمْ أَكْثَرُ مِنْ أَرْبَعَةِ آلاَفِ رَجُلٍ، وَ لَمْ يَنْقُصْ مِنَ اَلطَّعَامِ شَيْءٌ، ثُمَّ دَعَا رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) بِالصِّحَافِ فَمُلِئَتْ، وَ وَجَّهَ بِهَا إِلَى مَنَازِلِ أَزْوَاجِهِ، ثُمَّ أَخَذَ صَحْفَةً وَ جَعَلَ فِيهَا طَعَاماً، وَ قَالَ: هَذَا لِفَاطِمَةَ وَ بَعْلِهَا...
▫️امام صادق عليه السّلام فرمود:هنگامى كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله،فاطمه عليها السّلام را به ازدواج على عليه السّلام در آورد... على عليه السّلام مى‌گويد: رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله به من فرمود: اى على،براى خانواده‌ات غذايى نيكو فراهم ساز سپس فرمود:گوشت و نان از ما و خرما و روغن بر عهدۀ تو باشد. پس خرما و روغن خريدم. و رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله آستين بالا زد و شروع به كوبيدن و مخلوط كردن خرما در روغن كرد تا به صورت خبیص درآمد و قوچ بزرگى به سوى ما فرستاد كه سر بريده شد و نان فراوانى براى ما پخت و سپس به من فرمود: هركه را دوست دارى دعوت كن.پس به مسجد آمدم درحالى كه لبريز از ياران پيامبر بود پس حيا كردم كه گروهى را جداكرده[و دعوت نمايم]و گروهى ديگر را واگذارم.سپس بر بلندى كه در آنجا بود بالا رفتم و ندا در دادم:به وليمۀ فاطمه بياييد.پس مردم فراوانى آمدند و از فراوانى مردم و كمى غذا شرمنده شدم.پس رسول خدا از آن‌چه در درونم مى‌گذشت آگاه شد و فرمود:اى على!من از خدا بركت را خواهم طلبيد.على عليه السّلام مى‌گويد:آن جماعت تا نفر آخرشان از آن غذا خوردند و از نوشيدنى‌ها آشاميدند و براى من به بركت دعا كردند و خارج شدند درحالى كه بيش از چهار هزار مرد بودند و از غذا چيزى كم نشد.سپس پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و اله قدح‌ها و ظرف‌ها را خواسته همه آنها را پر كرد و به خانه‌هاى همسرانش روانه ساخت آنگاه ظرفى برداشت و در آن غذا قرار داد و فرمود:اين براى فاطمه و شوهرش است....
📚 الأمالي (للطوسي)،ج42
📚 بحار الأنوار (ط - بيروت)،ج43،ص95
📚 عوالم العلوم ،ج11،ص438
🔺در امالی «خبیص» ذکر شده و در بحار الأنوار به جای آن ،«حیس» آمده است که به نظر می رسد با توجه به اینکه رسول خدا صلی الله علیه و آله از امیرالمومنین علیه السلام می خواهند که خرما و روغن تهیه کنند و کشک را ذکر نمی کنند،«خبیص» صحیح است زیرا در ترکیبات خبیص کشک وجود ندارد و روغن و خرماست.
🔸حیس حلوایی است که از روغن زرد و خرما و کشک تهیه می کنند و برخی به جای کشک سویق به آن اضافه می کنند.
📗 در باب مربوط به حج در کتب اربعه احکامی درباره حلوای خبیص آمده که می توانید به الكافي،ج4،ص506 و تهذيب الأحكام،ج5،ص298 مراجعه کنید.
#آشپزی_اسلامی #خبیص #حلوای_خبیص #حلوای_خرما